De 7 typen ADHD: waarom het zoveel gezichten heeft en hoe je ermee omgaat

In het eerste deel van deze blog las je ADHD kunt herkennen en wat het verschil is tussen ‘overprikkeld’ zijn en echte ADHD hebben. Maar er is nóg een misverstand dat we mogen loslaten: ADHD is geen one-size-fits-all-diagnose.

Dr. Daniel Amen ontdekte door duizenden hersenscans dat er niet één soort ADHD is, maar 7 typen adhd. En dat verklaart waarom sommige mensen juist stil en teruggetrokken zijn, terwijl anderen hyperactief en explosief kunnen reageren. ADHD is geen gebrek aan wilskracht, maar een brein dat anders werkt.

De 7 typen ADHD volgens Dr. Amen

1. Klassieke ADHD: De meest bekende vorm: korte aandachtsspanne, hyperactiviteit, impulsiviteit. Vaak zichtbaar in de kindertijd.

2. Inattentieve ADHD: Vaak bij meisjes: dromerig, afgeleid, stil. Geen hyperactiviteit, wel moeite met organiseren, plannen en volhouden.

3. Overgefocuste ADHD: Niet gebrek aan focus, maar juist vastzitten in gedachten. Perfectionisme, koppigheid, piekeren. Wordt vaak verward met OCD.

4. Limbische ADHD: ADHD met een melancholische ondertoon. Laag zelfbeeld, somberheid, alles voelt als ‘te veel’.

5. Temporaalkwab-ADHD: Verband met stemmingswisselingen, agressie, leerproblemen. Kan samengaan met trauma of epileptische activiteit.

6. Ring of Fire ADHD: Hersenen met té veel activiteit. Explosief, intens, onrustig – en vaak verergerd door stimulantia.

7. Angstige ADHD: Combinatie van faalangst, innerlijke onrust, uitstelgedrag en een brein dat nooit ‘stil’ is.

   
   

Weten welk type je hebt, is cruciaal voor goede behandeling én zelfinzicht. Want wat voor de één werkt (zoals medicatie), kan voor de ander juist schadelijk zijn.

Emotionele intensiteit: waarom ADHD meer is dan focus problemen

Veel mensen met ADHD voelen alles intens. Blijdschap, frustratie, verdriet – het komt harder binnen en blijft langer hangen. Dr. Amen vergelijkt het met een brein zonder rempedaal: je voelt eerst, denkt later. Dit kan leiden tot:

• Boze uitbarstingen (waar je later spijt van hebt)

• Het ‘binnenhouden’ van emoties tot het te veel wordt

• Negatief denken of conflict opzoeken voor dopamine (ja, écht!)

“Sommige mensen met ADHD lijken conflict op te zoeken, maar dat komt vaak voort uit een laag dopaminepeil. Boos worden geeft een tijdelijke ‘kick’.” – Dr. Amen

ADHD en relaties: van chaos tot communicatie

In relaties zie je ADHD vaak terug in patronen zoals:

• Laat zijn, afspraken vergeten

• Geen overzicht hebben over praktische zaken

• Snel emotioneel reageren

• Moeite met luisteren of met taken afronden

• Schaamte en schuldgevoel

Dr. Amen vertelt over zijn eigen huwelijk waarin hij merkte dat zijn partner ineens alle labels uit zijn kleding had geknipt – uit sensorische overprikkeling, iets wat hij zelf nooit zou voelen. ADHD is vaak zichtbaar in kleine dingen – en het helpt als je deze patronen leert herkennen, zonder oordeel.

ADHD en werk: ondernemers of onderpresteerders?

Veel mensen met ADHD hebben moeite in traditionele banen. Ze zijn gevoelig voor:

• Bureaucratie

• Vaste werktijden

• Saai, herhalend werk

• Micromanagement

Maar: mensen met ADHD zijn ook vaak creatief, visionair en ondernemend. Denk aan bekende ondernemers, sporters en kunstenaars. Wat ze nodig hebben? Autonomie, variatie en zingeving.

“Mensen met ADHD worden vaak leider van hun eigen bedrijf – niet omdat ze willen managen, maar omdat ze vrijheid nodig hebben.” – Dr. Amen

Kun je het patroon doorbreken als ADHD in je familie zit?

Dr. Amen is duidelijk: ja, je kunt het patroon doorbreken. Maar dat begint bij bewustzijn én vroege interventie. Als ouder, maar ook als volwassene. ADHD is erfelijk, maar ook beïnvloedbaar door leefstijl, voeding, slaap, trauma en opvoeding.

Hij pleit voor een revolutie in breingezondheid – en dat begint bij onszelf:

• Voorkom chronische stress

• Geef kinderen (en jezelf) pas een smartphone na 15

• Zet in op preventie vóór je zwanger bent

• Voed jezelf met hersenvriendelijke voeding en rust

Conclusie: jouw brein is niet kapot, maar anders bedraden

Of je nu zelf ADHD hebt, vermoedt dat je het hebt, of een kind met kenmerken opvoedt – de sleutel is begrip en maatwerk. Niet iedereen met ADHD heeft medicatie nodig. Maar niemand met ADHD verdient onbegrip, overprikkeling of schaamte.

“Als je ADHD hebt en geen bril krijgt voor je brein, dan faal je niet omdat je dom bent – maar omdat je de juiste hulp mist.” – Dr. Amen

Wat kun jij doen?

• Leer jezelf of je kind écht kennen (neem een betrouwbare ADHD-test)

• Probeer een digitale detox van 30 dagen

• Zoek hulp bij mensen die je brein begrijpen, zoals ANTRE coaching.

• Blijf nieuwsgierig en mild naar je eigen pad

• Zoek verbinding tijdens ANTRE's evenementen

Herken jij jezelf in één van deze typen ADHD en wil je ontdekken wat voor jóu werkt?

Met mijn 1-op-1 coaching bij ANTRE help ik vrouwen om structuur, rust en richting te vinden op een manier die past bij hun unieke brein. Geen standaard stappenplan, maar persoonlijke begeleiding met ruimte voor jouw energie, creativiteit en gevoeligheid.

Meer weten?