Van wetenschap naar taal: wat 250 vrouwen met ADHD ons leerden in 2025

Het einde van 2025 nadert. Een logisch moment om stil te staan bij wat is gedaan en geleerd het afgelopen jaar. In april 2025 startte ANTRE met het organiseren van onze evenementen: online momenten van verbinding voor vrouwen met ADHD. 250 vrouwen met ADHD of kenmerken daarvan namen deel.

De rest van het jaar volgden deze momenten maandelijks: voornamelijk online, en één keer fysiek.

Je jarenlang anders voelen dan anderen, zonder precies te weten waarom gaat gepaard met een hoop complexiteit en ervaringen die soms eenzaam kunnen voelen. Wanneer die ervaring ineens een naam krijgt, ontstaat de behoefte om die te begrijpen, te plaatsen en te delen.

Zoals één van de deelnemers het verwoordde:

“Ik dacht altijd: ik ben gewoon niet goed in leven. Dat dit dus een brein-ding was… daar had ik geen idee van.”

De momenten van verbinding boden ruimte voor precies dat proces.

250 vrouwen met ADHD gaven ons iets onverwachts: taal

Het primaire doel van de bijeenkomsten was herkenning en verbinding. Dat doel werd ruimschoots behaald, maar er ontstond iets extra’s, en misschien wel iets nog fundamentelers: taal.

Wetenschappelijke literatuur over neurodiversiteit biedt kaders, verklaringen en modellen. Ze gaat het bij mensen met ADHD vaak over dingen als:

• executieve functies (zoals plannen, prioriteren en starten),

• prikkelverwerking,

• emotieregulatie,

• tijdsbeleving,

• motivatie en beloningsgevoeligheid.

Die kennis is waardevol. Tegelijkertijd bleef voor veel vrouwen de vraag: maar hoe voelt dit in het dagelijks leven? Tijdens de verbindingsmomenten kregen deze abstracte begrippen woorden. Geen klinische termen, maar zinnen die samen een ervaring vormen en werden herkent.

Zoals iemand die beschreef hoe 'overzicht verdwijnt wanneer alles tegelijk binnenkomt' of hoe 'uitstel niet voelt als “niet willen”, maar als volledig vastlopen' of hoe 'een hoofd soms zo vol raakt dat handelen tijdelijk onmogelijk wordt'.

“Mijn grootste uitdaging is overzicht houden: alles komt tegelijk binnen en het is moeilijk om te filteren wat belangrijk is.”

In één zin werd duidelijk wat een tekort aan executieve functies in de praktijk betekent. Juist die woorden brengen nuance. Ze maken zichtbaar wat neurodivergentie in de praktijk betekent: thuis, op het werk en in relaties.

In 2025 organiseerde ANTRE negen online bijeenkomsten en één fysiek evenement, met in totaal ruim 250 deelnemers. Allemaal vrouwen met ADHD of kenmerken daarvan.

Wat 250 vrouwen ons gaven: geen theorie, maar woorden die blijven hangen

Wat opviel in de gesprekken, was hoe vaak dezelfde thema’s terugkwamen, maar telkens net anders verwoord en juist die variatie gaf nuance.

Zo werd uitstelgedrag zelden omschreven als ‘niet willen’, maar veel vaker als vastlopen:

“Uitstellen, uitstellen en uitstellen… te veel hooi op de vork nemen, waardoor ik beloftes niet kan nakomen zowel persoonlijk als professioneel.”

Of overweldiging, die niet eindigt in stress, maar in stilstand:

“Door overweldiging verlammen en niet meer in actie kunnen komen.”

In een analyse van een selectie van reacties kwam het thema overzicht en planning het vaakst terug. Niet als persoonlijk falen, maar als gevolg van meerdere factoren die elkaar versterken: informatieverwerking, tijdblindheid, stress en externe verwachtingen.

Dat sluit aan bij wat onderzoek al langer laat zien, maar hier werd het voelbaar.

ADHD in de praktijk: tien terugkerende thema’s

De onderwerpen die het vaakst terugkwamen, zijn geen opzichzelfstaande problemen. Het zijn signalen van frictie tussen een neurodivergent brein en een omgeving die daar niet altijd op is ingericht.

Onder andere:

• moeite met overzicht en prioritering,

• zoeken naar werkbare structuur,

• overprikkeling en mentale drukte,

• gedachten die continu blijven doorgaan,

• uitstelgedrag gevolgd door schuldgevoel,

• freeze-reacties bij overweldiging,

• tijdblindheid en stress rondom punctualiteit,

• emotionele intensiteit,

• wisselende energie en motivatie,

• de voortdurende zoektocht naar dopamine.

Belangrijk is: deze thema’s kwamen terug bij vrouwen met uiteenlopende levens, leeftijden, banen en achtergronden. ADHD manifesteert zich niet uniform, maar de onderliggende patronen zijn herkenbaar.

De onderwerpen die dit jaar steeds terugkwamen, zijn geen klachtenlijst, maar signalen van waar het systeem wringt. Zo werd mentale drukte vaak omschreven als een continu aanwezige stroom:

“Daarnaast natuurlijk de non-stop gedachtes die 1000 km per uur gaan.”

Prikkelverwerking bleek zelden één los thema, maar verweven met structuur en overzicht:

“Overzicht houden, structuur, prikkelverwerking.”

Tijd werd door velen als vijand ervaren:

“Overzicht houden, plannen en op tijd komen.”

En emotionele intensiteit kreeg woorden die verder gingen dan ‘gevoelig’:

“Emoties die alle kanten opvliegen en intens worden ervaren.”

Ook medicatie kwam terug, niet als simpele oplossing, maar als onderdeel van een complex geheel:

“Reboundeffect/emotioneel labiel wanneer medicatie uitwerkt op einde van de dag.”

Deze thema’s laten zien dat ADHD geen optelsom is van losse symptomen, maar een dynamisch samenspel tussen brein en context.

Wat vrouwen zelf inzetten: ervaringskennis als serieuze bron

Wat opviel, was de actieve houding van de community. Er werd niet gewacht op dé oplossing. Er werd getest, aangepast en gedeeld. Zo werd acceptatie vaak genoemd als startpunt, niet als eindstation:

“Accepteren dat je brein anders werkt en op zoek gaan naar aanpassingen die voor jou werken.”

Motivatie werd niet gezocht in discipline, maar in interesse:

“Een passie vinden! Bij intrinsieke motivatie kom je uit de freeze.”

En focus werd praktisch benaderd, niet idealistisch:

“De 15-5-methode. 15 minuten focus gevolgd door 5 minuten ontspanning.”

Rust kreeg een andere betekenis:

“Neem rust. Geen rust met een schuldgevoel erbij, maar echt rust.”

En misschien wel de meest strategische zin van allemaal:

“Goed is goed genoeg.”

Geen lifestyle-quote, maar een werkbare interventie tegen perfectionisme en uitval.

Drie lessen uit een jaar verbinden

1. Zonder taal ontstaat misinterpretatie

Wanneer ervaringen geen woorden hebben, ontstaan labels als ongemotiveerd of chaotisch. Terwijl de werkelijkheid vaak dichter bij dit ligt:

“Alles komt tegelijk binnen.”

2. De grootste frictie zit zelden in het individu

Veel pijn ontstaat waar verwachtingen botsen met neurodivergente behoeften.

“Door overweldiging verlammen en niet meer in actie kunnen komen.”

Dat vraagt niet om harder werken, maar om slimmer ontwerpen.

3. Kracht ontstaat in de juiste context

ADHD-kwaliteiten komen niet vanzelf naar boven door tools, maar door veiligheid, begrip en passende kaders.

Wat organisaties hiermee kunnen

In veel organisaties is bereidheid om inclusiever te werken. Wat vaak ontbreekt, is taal en vertaling naar de praktijk. Neuro-inclusief werken betekent niet iedereen gelijk behandelen, maar omstandigheden creëren waarin verschillen kunnen presteren. Dat leidt tot:

• betere besluitvorming door cognitieve diversiteit,

• meer innovatie en probleemoplossend vermogen,

• minder uitval door minder masking,

• sterkere teams door psychologische veiligheid.

Wanneer iemand aangeeft moeite te hebben met planning, is de vraag dus niet of diegene ‘beter moet plannen’, maar: welke structuur past bij dit brein, deze rol en deze dag?

Vooruitblik: 2026

Na het succes van 2025 zet ANTRE de online momenten van verbinding voort. Met meer aandacht, meer veiligheid en meer ruimte voor echtheid. Vanuit expliciete vraag uit de community wordt het aanbod in 2026 uitgebreid met momenten voor vrouwen met autisme.

De bijeenkomsten duren 60 minuten, vinden plaats via Zoom en zijn bewust kleinschalig (maximaal 30 deelnemers). Vanaf dit jaar vragen we een bijdrage van € 9,99 per sessie, om te kunnen blijven investeren in kwaliteit en veiligheid.

Zoals een deelnemer het verwoordde:

“Hier hoef ik niet uit te leggen waarom mijn hoofd zo werkt. Ik kan mezelf zijn.”

Van community naar organisaties

Alles wat in 2025 is opgebouwd, neemt ANTRE mee in keynotes en gesprekken met organisaties. Wij combineren wetenschappelijke kennis met echte verhalen. Geen praatplaat, geen checklist zonder context, maar taal die klopt.

Wil je met jouw organisatie de kracht van neurodiversiteit op de werkvloer beter begrijpen en benutten? Bekijk snel hoe wij jou kunnen helpen!

Of deelnemen aan een Moment van Verbinding?

De actuele events staan op de website. Groepen blijven

klein. Vol = vol.